Vợ chồng và tài sản từ nước Mỹ
| Đôi vợ chồng Minh - Quỳnh kiểm tra "lớp học điện tử" trong thư viện ĐH An Giang - Ảnh: N.V.T.H. |
Đó là hai công trình đang được triển khai tại một trường đại học hết sức non trẻ của vùng ĐBSCL, tác giả là đôi vợ chồng du học sinh trở về từ nước Mỹ.
Giọt nước mắt nơi xứ người
Nửa đêm giữa trời Virginia, Quỳnh đứng khóc ròng nhìn Minh cặm cụi đẩy cây lau nhà trong dãy hành lang vắng tanh của ngôi trường trung học bốn tầng ở một thành phố nhỏ. Quỳnh đòi theo để coi công việc bán thời gian của chồng. Họ mới cưới nhau được một tháng và đưa nhau qua Mỹ theo học bổng tiến sĩ hóa mà Minh giành được. Đó là thời điểm của năm 1998.
Ba tháng trước, cứ tưởng đưa Quỳnh sang Mỹ hai người sẽ tiện tặn để cùng đi học và trông chờ kiếm thêm một học bổng nào đó. Cái sai lầm đó qua tới bên kia mới biết: muốn xin học bổng dễ nhất chỉ có tại VN chứ ở Mỹ thì... mò kim đáy biển. Chưa kịp ổn định, Minh lại đưa ra một quyết định: bỏ học bổng tiến sĩ hóa, chuyển sang tự túc học master công nghệ thông tin (CNTT).
Minh đã có hai lần thay đổi quyết định quan trọng: xong cử nhân ngành hóa của ĐH Bách khoa, học tiếp chương trình thạc sĩ hóa chỉ còn hai môn thi cuối thì bỏ ngang đi học CNTT vì... thích. Rồi cái hồ sơ thi tuyển học bổng có vẻ “nặng ký” với thành tích hóa học hơn và suất học bổng tiến sĩ rơi vào tay Minh qua ngành hóa.
Ba tháng trời thử cố gắng với những công thức hóa học lần nữa nhưng tiếng nói trong lòng Minh mạnh hơn: nó vẫn không thật sự là niềm đam mê. Minh đã từng bỏ bằng cấp thạc sĩ khi chỉ còn hai môn thi cuối thì sao lại phải bắt đầu với những năm năm ở nơi này?
Nhưng bỏ học bổng nghĩa là bỏ gần cả ngàn USD/tháng - nguồn tài chính quan trọng để tồn tại trên đất Mỹ? Những đêm thức trắng. Quyết định cuối cùng: chuyển về ĐH Strayer ở Virginia học ngành CNTT. Sẽ xả thân ra làm để kiếm tiền đi học cho bằng được.
Một tuần sau khi về Virgina, Minh thở phào khi tìm được công việc làm vệ sinh cho một ngôi trường trung học trong vùng với giá 8 USD/giờ, mỗi tuần làm bốn đêm, mỗi đêm năm giờ. Thời gian lúc ấy chật như nêm: 19g20 ra khỏi nhà đi làm đến 1g sáng mới về, học tiếp đến 4g thì ngủ.
9g tới trường học cả ngày ở đó, đến 5g thì đón Quỳnh cùng về. Những ngày còn lại trong tuần lại xin đi làm bồi bàn, ở nhà thì nhận thêm việc chế bản điện tử cho một xí nghiệp in người Việt, cuối tuần hoặc mùa hè thì xin được chân nướng thịt ở quầy thịt nướng cho một đoàn festival (một dạng “hội chợ”) của người Việt rong ruổi qua các nẻo đường nước Mỹ. Để nhận được 100 USD/ngày, Minh chọn vị trí khó nhất: đứng cạnh bếp lò nướng thịt khi nhiệt độ ngoài trời lên tới 40OC.
Quỳnh học kế toán và xin được việc ở cửa hàng CD rồi làm thêm kế toán cho một công ty nhỏ. Thời gian trôi qua, những giai đoạn cực nhọc nhất cũng tạm lùi dần. Sau bốn năm, vợ có bằng kế toán, chồng lấy master ngành CNTT. Trước khi rời nước Mỹ, “quà tặng” của cuộc đời là bé Song Quê - cô bé quê gốc Cần Thơ nhưng mang quốc tịch Mỹ.
| Trong quán cà phê trước cổng trường, Minh san sẻ thật lòng: “Nếu nói cơ chế hạn chế nhiệt huyết đóng góp của du học sinh trở về thì tôi đặt câu hỏi này: giả sử có một cơ chế thoáng như Đại học An Giang thì mọi người có cùng về hay không? Suy cho cùng, một số anh chị đi học nước ngoài về có khi cũng đặt ra nhiều tiêu chuẩn lắm. Riêng tụi tôi thì tại ước muốn của mình quá mạnh, muốn làm tất cả, thể nghiệm tất cả những gì mình học được trên quê hương mình - nó mạnh tới mức khiến mình có thể thức từ đêm này qua đêm khác vẫn thấy hình như là chưa đủ thời gian...” Và anh gửi một lời: “Thầy Xuân đã mở một cánh cửa cho chúng tôi và những ai tâm huyết - vậy thì - mọi người cứ cãi nhau về cơ chế, bây giờ khi nó không cản trở nữa, nó cho người ta làm tất cả... liệu mọi người sẽ về chứ?”. |
“Làm cực, học cực, nhưng thú thật, cảm giác khó tả nhất là khi xách vali lên máy bay về lại quê nhà. Sướng nhất và lo nhất: về sẽ làm gì bây giờ? Mặc dù trong đầu cả hai đứa chưa hề có từ ở lại”.
Đó là tâm trạng của đôi vợ chồng sau bốn năm du học. Cảm giác ấy chấm dứt trong một dịp rất tình cờ: mồng 4 tết, trong một quán nem nướng ở Cần Thơ, họ gặp giáo sư, tiến sĩ Võ Tòng Xuân. Hai vợ chồng đến chào và thông báo với thầy mình vừa đi học ở Mỹ về. TS Xuân hỏi gọn: “Rồi các em định làm gì?”. Đáp: “Chưa có chỗ làm, thầy ơi!”. “Tới nhà thầy chơi đi”.
Tại nhà thầy, đôi vợ chồng trẻ kể với thầy những dự định về một trường mầm non quốc tế, về những ứng dụng hiện đại của CNTT vào môi trường giáo dục đại học... Thầy nghe và bảo: “Thôi thì mấy đứa có lòng, về Đại học An Giang với thầy, trường mới lập, còn nghèo nhưng thầy trò mình làm được nhiều điều tâm huyết”.
Tháng 3-2003, hai vợ chồng đưa cô con gái về tới Long Xuyên. Thầy Xuân và hiệu phó Lê Minh Tùng (hiện giờ là phó chủ tịch tỉnh) bỏ một cuộc họp ở tỉnh để đón hai vợ chồng và đưa vào ngôi nhà nhỏ của trường, nói chân tình: “Đây là nhà của hai em!”. Vậy là sau bốn năm từ nước Mỹ, họ về lại ngôi nhà nhỏ để bắt tay vào những dự án lớn của mình.
Sau đó là những chuyến đi liên tục của Quỳnh từ California tới Oakland (Mỹ), tới Thái Lan, Singapore... “Tôi và thầy Xuân thống nhất với nhau một điểm: thử bắt đầu bằng một việc cụ thể và quan trọng nhất trong hệ thống giáo dục của mình - giáo dục mầm non. Ở Mỹ, Singapore... chỉ những cử nhân mới được đứng lớp mầm non.
Và điều kiện bắt buộc là phải được cấp chứng chỉ về giáo dục mầm non dù cho anh có bằng tiến sĩ cũng vậy”. Quỳnh dừng thật lâu trước buổi học của trẻ con các trường Saint Michel, Siam... (Thái Lan) khi người ta dạy lập đi lập lại cùng một bài học cho trẻ nhỏ bằng ba thứ ngôn ngữ: tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Thái...
Họ đã tạo ra một môi trường tiếp nhận kiến thức và giao tiếp chứ không chỉ dạy tiếng. Người Thái đã làm rất lâu rồi và Quỳnh gặp tại Mỹ những bạn người Thái rất giỏi kể rằng họ đã học trường quốc tế ở Thái Lan theo cách đó.
Vậy là cặm cụi ngồi viết đề án, liên hệ các tổ chức phi chính phủ cho các chuyến tham quan, chuẩn bị nguồn nhân lực của một ngôi trường mầm non quốc tế sẽ mở ngay trong Đại học An Giang. Ngôi trường đã hoàn tất bản thiết kế. Một mô hình đào tạo trọn gói hiện đại và đầy tham vọng của miền đồng bằng này.
Và lớp học điện tử ở đồng bằng
Với môn tiếng Anh chuyên ngành kinh tế, Quỳnh chỉ phải lên lớp khoảng 40%, thời gian còn lại dành cho công việc khác: ra bài tập, thảo luận, tranh luận... tất cả diễn ra trên mạng, trong chương trình của Quỳnh. Đó cũng là nội dung lớp học điện tử của Minh. Điều chủ yếu của nó là tạo mối liên kết: ở đó, tiến trình giáo dục không có thời gian gián đoạn.
Người ta có thể gặp trên “lớp học ảo” những chủ đề tranh luận giữa sinh viên và giảng viên, giữa sinh viên với nhau hay đơn giản hơn, một câu hỏi: “Thầy ơi, chừng nào thi lại môn của thầy?”. Đây là một chương trình quản lý môn học và được thiết kế như một “trang web sống” mà các giao dịch liên tục diễn ra.
Có lẽ cho tới hiện giờ, xét tính hiệu quả và qui mô thì “lớp học điện tử” đang là “hàng độc” mang lại hiệu quả thật sự cho môi trường giáo dục hiện đại của một ĐH tỉnh lẻ còn trẻ măng như ĐH An Giang. Chỉ sau một năm, có 10% giảng viên tham gia sinh hoạt, giảng dạy trên “lớp học điện tử” này.
Phần thứ hai song song là giáo trình điện tử của giáo viên: 183 giáo trình yếu lược, 75 giáo trình hoàn chỉnh đã được đưa vào lớp học. “Mọi chuyện không phải là dễ vì đụng phải thói quen cùng quá trình tiếp cận có hạn đối với CNTT, nhưng trường đã hỗ trợ tôi bằng chính... nghị quyết Đảng bộ nhà trường.
Tháng 3-2003 tôi về, tháng 8-2003 Đại hội Đảng bộ và tôi (chưa phải là đảng viên) được xuất hiện để báo cáo kế hoạch về “lớp học điện tử” và giáo trình điện tử. Nghĩa là nhà trường đã “chơi hết mình” với những ý tưởng mới của mình” - Minh kể.
Công việc tiếp tục của anh hiện nay là xây dựng “thư viện điện tử” cho trường. Minh cũng sẽ trở lại với dự án trang web “Elangviet.net” như một cổng thông tin về nông nghiệp với cả hệ thống giúp đỡ người nông dân “định bệnh” cho hoa màu, dự đoán xu hướng giá nông sản “thật nhất” thông qua các dữ liệu lưu trữ giá thị trường...
Mấy ngày nay, Minh chạy lên chạy xuống TP.HCM cho dự án thư viện điện tử di động - một dự án khá tiên phong của Đại học An Giang: lần đầu tiên sẽ có mạng wireless (mạng không dây) trong khuôn viên trường đại học. SV có thể mượn những chiếc laptop tra tìm thông tin hoặc lên lớp học ảo. Dự án đang chạy và Đạm Phú Mỹ sẽ là nhà tài trợ.
Trong câu chuyện trở về này, một người thầy đã được nhắc đến với lòng kính trọng - người đã mở cánh cửa để đón nhận tấm lòng và tri thức của bao bạn trẻ. 35 năm trước ông cũng là một người trở về, cố gắng để “nhân mình ra” cho đất nước này...
NGUYỄN VĂN TIẾN HÙNG
(source: http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=123683&ChannelID=89)
No comments:
Post a Comment